Ulaştırma Sektörünün Politika ve Planlama                                             Sorunları

 

Bilindiği gibi ulaştırma ekonomisi bilimi, genel olarak ulaştırma sektöründe ihtiyaçların sürekli ve sonsuz, bu ihtiyaçları karşılayacak kaynakların ise sınırlı olduğu öngörüsüne dayanır. Bu bağlamda ulaştırma sektörü politikaları ve yöntem araştırması, sınırlı kaynaklar ile azami fayda sağlayacak önlem ve yöntemlerin araştırılması ve belirlenmesi çalışmalarına odaklı bulunur. Sektörlerin politika, yöntem araştırması kısa bir tanımı ile teorik yorumlara, bu yorumlar doğrultusunda analitik, deterministik tanımlamalara ve değerlendirmelere ve en sonunda sonuçların belirlenmeleri tekniklerine dayanır. Belirli bir sektörün politikaları ve planlama ilkeleri, yukarıda belirtildiği şekilde, sektörün fiziki ve ekonomik koşullarına, kaynaklara, olanaklara, bilgi ortamına, bu yönde beliren ihtiyaçlara ve amaçlara bağlı olarak ortaya çıkan sorunların çözümlerine ve uygulamasına ilişkin ilkeler ve yaptırımlar olur. Bu ilke ve yaklaşımlar ile belirlenen Türkiye’nin ana politikaları ve stratejileri, sınırlı kaynaklara, Avrupa Birliği ülkelerinin bakış açılarına, Avrupa ülkelerinin geliştirdiği yaşam düzeyine, ilkelere ve standartlara zaman içerisinde kararlı bir şekilde erişmeye yöneliktir.

 

            Bütün sektörler ile birlikte Türkiye’de vizyon ve misyonlar bütünlüğünün, ulaştırma sektöründe de önemli ve belirleyici olması gerektiği görülür. Bu belirlemeler dünya ve Türkiye ölçeklerde diğer sektörler ile birlikte ulaştırma sektörüne, ulaştırma alt sektörlerine işlevsel dinamik sistem yaklaşımı, durumsallık yaklaşımı ile bakılmasını; sorunların tanımı, analizi ve çözüm modellerinin yine sistem yaklaşımı ile ele alınmasını gündeme getirir. Ulaştırma sektörü ve sistemlerin politika belirleme ve planlama çalışmalarının ulaştırma sektörünün ve sistemlerinin alt yapısına, fiziki ve teknik koşullarının ana karakterine, teorik yorumlara, yorumlar doğrultusunda analitik deterministik tanımlama ve değerlendirmelere,  sürekliliğe; neden-sonuç ilişkili, ayrıntılı, illiyetli bütüncül çalışmalara, ekonomik ve optimum karar verme teknikleri sonuçlarına, vizyonlara dayanması gerekir. Ulaştırma sektörü ve alt sektörlerinin politikaları ve planlama ilkeleri, bu bağlamda öncelikle ulaştırma ve lojistik tekniği, ulaştırma ve lojistik ekonomisi, ulaştırma işletmesi,  ulaştırma hukuku, sektöre ait istatistik veriler, ulaştırmanın temel ve uygulamalı bilimleri çerçevesinde belirginleşen ihtiyaçlar, amaçlar, sorunlar, çözüm modelleri ve sonuçlarının ortaya koyduğu vizyonlar ışığında belirlenmesi yoluna gidilir.

           

Bu bağlamda ulaştırma ve lojistik sektörünün politikalarının geliştirilebilmesi için öncelikle ulaştırma sistemlerinin aşağıda belirtilen karakteristik bilgileri bir model ve organizasyon içinde toplanır;

 

·   dış hatlarda, kentler arası ve kent içi hatlarda talebin değerleri,

• ulaştırma sistemleri başlangıç-son matrisleri, ortalama taşıma uzaklıkları,

·    altyapı  ve kapasite kullanımı karakteristik bilgileri,

·    araç ve filo kapasite kullanımı karakteristik bilgileri,

·    arazi ve çevre kullanımı bilgileri,

·    hizmet sundukları bölgelerin gelir düzeyi grupları,

·    trafik talebinin gelir düzeylerine bağlı beklentileri ve zaman değerleri,

·    güvenirlik, sıklık, güvenlik, hizmet kalitesi karakteristik bilgileri,

·    toplanma, depolanma,  bekleme, sıkışıklık ve servis süresi bilgileri,

·    toplam istihdamının genel istihdamı karşılama düzeyleri,

·    ulusal ekonomiye katma değerleri, net marjinal sosyal faydaları,

·    diğer genel ekonomi ve ulaştırma istatistik bilgileri.